Cúng tất niên gồm những gì? Mâm cúng tất niên gồm những gì?

Theo truyền thống Việt Nam, vào ngày cuối cùng của tháng Chạp, mọi gia đình thường chuẩn bị một bàn cúng tất niên để bày tỏ lòng thành kính đối với tổ tiên, tiễn biệt năm cũ và sẵn sàng đón nhận năm mới. Cùng Thiên Mộc Hương tìm hiểu thêm để biết rõ hơn về lễ cũng quan trọng này nhé

Cúng tất niên là gì? Cúng tất niên gồm những gì?

Lễ cúng tất niên là một nghi thức truyền thống quan trọng diễn ra vào những ngày cuối năm Âm lịch, tuy nhiên, dựa vào từng vùng miền và tình huống cụ thể, có thể tổ chức sớm hơn. Mục tiêu chính của nghi thức này là kết thúc một năm và chuẩn bị tâm hồn cho năm mới. 

Trong lễ cúng tất niên, việc chuẩn bị đồ cúng là quan trọng, kèm theo đó là việc dọn cỗ để mời gọi gia đình và bạn bè thân thiết. Gia đình sẽ tụ tập xung quanh bàn ăn ấm cúng, tận hưởng không khí trang trọng và chia sẻ những kỷ niệm và thành tựu trong năm qua. Là dịp quan trọng để cảm ơn và kính trọng tổ tiên, lễ cúng tất niên đồng thời cũng là dịp quý báu để tận hưởng khoảnh khắc ấm áp bên gia đình yêu thương.

Thời Gian Cúng Tất Niên

Thời gian cúng tất niên thường linh hoạt theo lịch trình và truyền thống gia đình. Phổ biến là vào ngày cuối cùng của năm âm lịch (30/12 âm lịch, thường là thứ Bảy, 21/1 dương lịch năm 2023), nhưng cũng có gia đình tổ chức sớm hơn từ ngày 25 đến 28 tháng Chạp. Dù thời gian có thể thay đổi, nhưng vẫn có xu hướng chung là giữ ngày cuối cùng của năm là thời điểm tốt nhất để tổ chức lễ cúng tất niên.

Giờ cúng linh hoạt, thường diễn ra vào chiều 30 Tết. Gia đình thường hạ lễ để cùng nhau thưởng thức bữa tối cuối cùng trong năm. Có thể tổ chức cúng trưa hoặc tối muộn tùy thuộc vào điều kiện và hoàn cảnh. Quan trọng nhất là tạo không gian ấm cúng, trang trọng, tôn vinh sự đoàn kết gia đình trong dịp cuối năm.

Mâm cúng tất niên gồm những gì?

Cúng tất niên gồm những gì ở miền Bắc

Mâm cúng tất niên ở Miền Bắc thường được chuẩn bị đầy đủ và phong cách. Có các biến thể với mâm cỗ nhỏ (4 bát, 4 đĩa), mâm cỗ lớn (6 hoặc 8 bát, 6 hoặc 8 đĩa), thậm chí có những gia đình xếp mâm cỗ lớn từ 2 đến 3 tầng.

• Bốn bát thường bao gồm: Bát giò heo hầm măng lưỡi lợn, bát bóng thả, bát miến, bát mọc.
• Còn bốn đĩa trên mâm cỗ thường là: đĩa giò lụa, đĩa chả quế, đĩa thịt gà, đĩa thịt heo.

Cúng tất niên gồm những gì ở miền Trung – Nam

Mâm cúng tất niên ở Miền Trung và Miền Nam thể hiện sự đa dạng văn hóa của từng vùng. Như Miền Bắc, người dân ở đây cũng chuẩn bị sắm sửa cho bữa cơm tất niên với những đặc sản đặc trưng.

Trong lễ vật cúng tất niên gồm những gì ở Miền Trung, không có quy định cụ thể về số lượng bát đĩa, nhưng vẫn thường xuất hiện những món như giò lụa, thịt gà, thịt lợn, măng khô, và miến xào.

Ngược lại, mâm cỗ tất niên ở Miền Nam thường có bánh tét, canh măng, thịt kho tàu, chả giò, nem, gỏi tôm thịt… Món nguội như bánh tét, củ cải ngâm nước mắm, canh măng, và nhiều món khác được sắp đặt trên bàn cúng, tạo không khí trang trọng để tôn vinh ông bà và tổ tiên.

Văn khấn cúng tất niên

Nam Mô A Di Đà Phật!

Nam Mô A Di Đà Phật!

Nam Mô A Di Đà Phật!

– Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

– Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.

– Con kính lạy ngài Kim niên Đương cai Thái Tuế chí đức tôn thần.

– Con kính lạy các ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương.

– Con kính lạy ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa tôn thần.

– Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ Thổ, Long mạch, Tài thần, Bản gia Táo quân, cùng tất cả các vị thần linh cai quản trong xứ này.

– Con kính lạy chư gia Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Tiên linh nội ngoại họ …

Hôm nay là ngày 30 tháng Chạp năm …

Tín chủ (chúng) con là: …

Ngụ tại…

Trước án kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.

Chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh thịnh soạn, sửa lễ tất niên, dâng cúng Thiên Địa tôn thần, phụng hiến Tổ tiên, truy niệm chư linh.

Theo như thường lệ tuế trừ cáo tế, cúi xin chư vị tôn thần, liệt vị gia tiên, bản xứ tiền hậu chư vị hương linh giáng lâm án toạ, phủ thùy chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ toàn gia lớn bé trẻ già bình an thịnh vượng, bách sự như ý, vạn sự tốt lành, luôn luôn mạnh khoẻ, gia đình hoà thuận.

Thành tâm bái thỉnh, cúi xin chư vị tôn thần và gia tiên nội ngoại chứng giám phù hộ độ trì.

Nam Mô A-di-đà Phật (3 lần, 3 lạy).

Mâm cúng tất niên công ty gồm những gì?

Lễ cúng tất niên công ty thường bao gồm các hoạt động như cúng tất niên trên bàn thờ, bài phát biểu tổng kết về thành tích và mục tiêu tương lai, chương trình văn nghệ, bữa tiệc cuối năm với đủ món ngon, trò chơi và quà tặng cho nhân viên xuất sắc. Đây là dịp để tập thể nhân viên cùng nhau sum họp, tri ân công lao, và đồng lòng chào đón năm mới.

Ý Nghĩa Của Mâm Cơm Tất Niên

Mâm cúng tất niên được chuẩn bị đặc biệt hơn so với những ngày thông thường, vì đây là một trong những bữa ăn quan trọng nhất của năm. Trong dịp này, chúng ta tụ họp lại để tổng kết một năm đã trôi qua, đánh giá những thành tựu, những mục tiêu chưa hoàn thành, và đóng lại những nỗi lo âu, hướng về năm mới với hy vọng may mắn và bình an.

Mâm cỗ cuối năm không chỉ mang ý nghĩa lịch sử và tâm linh mà còn là lúc mọi người quây quần bên gia đình, tận hưởng sự đoàn viên và hạnh phúc. Sau một năm làm việc và học tập vất vả, đặc biệt là ở xa nhà, đây là dịp quý báu để trở về với gia đình, tham gia bữa cơm ấm áp và chia sẻ niềm vui. Đặc biệt, mâm cúng cuối năm cũng là cơ hội để mời ông bà, tổ tiên về để cùng chúng ta ăn Tết, tạo nên không khí ấm cúng và tràn ngập tình thân.

Những thắc mắc khi cúng tất niên 

Làm mâm cúng tất niên ngoài trời hay trong nhà?

Theo chuyên gia văn hóa, thường thì lễ cúng tất niên diễn ra ở bàn thờ gia tiên hay Thần linh trong nhà. Trước ngày cúng, mọi gia đình thường dành thời gian dọn dẹp, bài trí lại bàn thờ, tạo không gian trang trọng và tươm tất.

Ngày cúng tất niên, mọi thành viên trong gia đình thường quây quần, nấu bữa cơm cuối cùng trong năm để dâng lên Thần linh và gia tiên. Mặc dù có gia đình khá giả có thể tổ chức lễ cúng ngoài trời, ở sân, nhưng điều này thường không bắt buộc.

Cách bày mâm cúng tất niên ngoài trời?

Cách bày mâm cúng ngoài trời tùy thuộc vào điều kiện cụ thể, thường có bánh chưng, hoa tươi, trầu cau, vàng mã. Chuẩn bị các món ăn đặc trưng và đèn để tạo không gian ấm áp.

Bàn thờ cần đủ nến và đèn để tạo không gian sáng ấm. Sắp xếp trên bàn thờ có thể linh hoạt theo kích thước, sở thích của gia chủ và phong tục địa phương, nhưng quan trọng nhất là tạo nên không gian ấm áp và trang nghiêm.

Hoa cúng tất niên thường là hoa ly, lay ơn hoặc hoa cúc. Gần đây, một số gia đình còn thêm cành đào nhỏ vào bàn thờ cúng, tạo điểm nhấn phá cách và tăng thêm sự phong cách và thú vị cho không gian Tết cuối năm.

Bày mâm ngũ quả trước hay sau cúng tất niên?

Mâm ngũ quả, biểu tượng của sự ước nguyện và thịnh vượng, thể hiện khát khao cuộc sống đủ đầy và hạnh phúc của con người. Thường được bày vào buổi chiều của ngày tất niên, chiều 30 Tết hoặc 29 Tết (trong những năm không có ngày 30 Tết), trước lễ cúng. Cách bày mâm ngũ quả cũng thay đổi theo văn hóa và truyền thống địa phương.

Kết luận

Bài viết trên mong rằng sẽ giúp bạn giải đáp được câu hỏi về Cúng tất niên gồm những gì?. Hy vọng những thông tin này sẽ hữu ích cho bạn. Chúc bạn và gia đình luôn hạnh phúc và khỏe mạnh! Cảm ơn bạn đã quan tâm và theo dõi bài viết. Chúc Tết anh/chị như một bức tranh mới, đầy màu sắc và ý nghĩa.